“Raadslid Rene Rook van de lokale partij Roodgewoon in Hoogezand-Sappemeer is in paniek. De Derde Wereldoorlog staat op uitbreken nu de VS en Noord-Korea in de clinch liggen en wat doet de gemeente daar eigenlijk aan? Welke voorbereidingen zijn er getroffen voor als bijvoorbeeld de watervoorziening getroffen wordt en de inwoners van Hoogezand-Sappemeer zonder drinkwater komen te zitten, vroeg Rook aan burgemeester en wethouders”, aldus een bericht op Powned van 2 mei 2017. Zelden heb ik zulke goede raadvragen gezien en toch wordt Rene Rook overal belachelijk genaakt. Niet alleen bij Powned, waar dat standaard is, maar ook in andere media.
Niets is onvoorspelbaarder dan het leven. Onze geschiedenisboeken staan vol oorlogen en rampen, maar juist vanwege die onvoorspelbaarheid komt niet alleen 80 jaar oorlog, maar ook 72 jaar vrede wel eens voor. Stupide genoeg zijn we vrede en het feit, dat er water uit de kraan komt als een natuurwet gaan zien. Goethe zei het al: “Stupiditeit kent geen angst”. Zelfs voor een paar tientjes glasschade hebben we ons uitgebreid verzekerd. Maar dat ook ons hele bestaan aan diggelen kan gaan, willen we niet weten. Dat is te eng. Daarvoor stoppen we onze kop in het zand. De buren doen dat immers ook en de mens is nu eenmaal een schapensoort. Ik heb dan ook groot respect voor mensen, zoals Rene Rook, die nog zelfstandig kunnen en durven denken.
“De Veiligheidsregio komt in actie als het nodig mocht zijn om de bevolking te beschermen”, aldus burgemeester Peter de Jonge in antwoord op de raadvragen. Zelfs een reeks steeds heviger wordende aardbevingen in het Groningse Hoogezand-Sappemeer hebben de ‘burgervader’ niet uit zijn winterslaap weten te krijgen. De Jonge kijkt naar links, kijkt naar rechts, andere burgemeesters zijn toch ook niet in paniek? Want zo schijnt enig realisme tegenwoordig te heten. Toch is er bijna reden voor paniek. Veiligheidsregio’s zijn absoluut niet in staat tot grootschalige hulpverlening bij rampen. De Bescherming Bevolking (BB) was dat wel, maar die hebben we belachelijk genoeg in 1986 opgeheven. De taken van de BB werden overgedragen aan de brandweer. Het is -met alle respect voor de brandweer- alsof je de taken van de krijgsmacht overdraagt aan de padvinderij. Die ‘taakoverdracht’ was alleen maar een smoes om niet te hoeven toegeven, dat we in Nederland niets meer aan grootschalige rampenbestrijding doen. De nooddrinkwatervoorziening is ons land is ook een ramp. Dit is een wettelijke taak van de drinkwaterbedrijven, maar opzichtige oefeningen -die vooral een publicitair doel dienen- kunnen niet verhullen, dat we in Nederland slechts een kleine lokale drinkwaterstoring aankunnen.
Het bovenstaande klemt te meer, omdat moderne hoogtechnologische samenlevingen steeds kwetsbaarder worden. Valt internet uit, dan zitten we binnen enkele dagen in het stenen tijdperk. Niemand weet hoe stabiel internet nou echt is en waartoe staatshackers van schurkenstaten in staat zijn. Een ander groot risico is het gebrek aan voorraadvorming in onze maatschappij, die daardoor compleet op scherp staat en geen enkel stootje meer kan verdragen. Voorraadvorming is de kerntaak van iedere winkelier. Maar die ziet dat alleen nog als renteverlies. Via ‘just in time delivery’ proberen winkeliers zo min mogelijk in huis te hebben. Een directeur van Albert Heijn vertelde me eens, dat in het circuit producent-groothandel-winkelier voor de Tweede Wereldoorlog wel voor een half jaar eten zat. Nu nog maar voor anderhalve dag…. De uitpuilende schappen zijn puur gezichtsbedrog. Maar het kan nog erger. Zo hebben de elektriciteitsbedrijven veel te weinig hoogspanningsmasten en andere reserve delen in voorraad. Een megastorm in Europa zou tot een maandenlange stroomuitval kunnen leiden.
Moedige realisten als Rene Rook verkeren maar al te vaak in een illuster gezelschap. Kortheidshalve noem ik slechts een voorbeeld uit velen. In 2012 werd de opperbevelhebber van het Zwitserse leger, generaal André Blattmann keihard uitgelachen. Hij vertelde in een van de grootste Zwitserse kranten, dat hij 300 liter bronwater in huis had en raadde alle Zwitsers aan om voorraden aan te leggen, omdat de bankencrisis wel eens totaal uit de hand zou kunnen lopen. Het Zwitserse leger beschikt over een uitstekende inlichtingendienst. Hoezeer de generaal gelijk had, bleek vlak daarna, toen de voormalige Britse minister van financiën Alistar Darling in een interview vertelde, dat we in 2008 op een haar na volledig geklapt zijn met de hele wereldeconomie. De bankencrisis is nooit opgelost, we hebben alleen maar op een krankzinnige schaal geld bijgedrukt. De schulden zijn nu twee keer zo hoog als in 2008….. De euro en de dollar vervangen de nieuwe kleren van de keizer uit het gelijknamige sprookje, dat ieder moment in een nachtmerrie kan omslaan. Want als het kleine jongetje toeslaat, waardoor de euro en de dollar terugkeren tot hun intrinsieke nul-waarde, dan rest de Amerikaanse machtselite niet veel anders dan Noord-Korea aan te vallen, zodat ze niet zelf de schuld van de ineenstorting in de schoenen geschoven krijgen. Wat de wegkijkende machtselite in Hoogezand-Sappemeer in dat geval doet weet ik niet. De enige normale reactie zou zijn: een standbeeld oprichten voor Rene Rook.
Deze column is met toestemming overgenomen van robscholtemuseum.nl. Dick Berts is auteur van het boek “Hoe overleef ik een crisis”.