Met grote verbazing constateer ik dat de samenleving als geheel de verliezen van de banken nog steeds op grote schaal aan het opvullen zijn. Dan heb ik het even over Europa, want in Amerika is dit natuurlijk business as usual voor de Fed. Is het niet met overheidsgeld (belastinggeld) dan is het wel met ‘gratis geld’. Het wordt alleen nooit zo genoemd, want daar hanteren de politici, economen en bankiers allemaal chiquere termen voor.
De gelddrukpers aan
In Amerika hanteert de Fed de term QE: Quantitative Easing. Hun financiële variant voor ‘broek op de vreethaak zetten’, alsware het bijmaken van gaatjes in je riem zodat hij weer een paar centimeter extra ruimte heeft. Maar dan met geld, dus vergroting van de geldvoorraad (door een centrale bank) door middel van de aankoop van met name staatsobligaties. De gelddrukpers aan, heet dat.
Binnenkort wordt de 3e grote dollarinjectie verwacht, aangeduid als QE3. Zijn voorgangers QE1 ($ 1.550 miljard in 2009) en QE2 ($ 600 miljard in 2010 en $400 miljard in 2011) waren gezamenlijk goed voor zo’n $ 2.5 biljoen, oftewel $ 2.500 miljard.
ECB en staatsobligaties
De Europese Centrale Bank, ECB vind rechtstreeks staatsobligaties aankomen niet sjiek. Klinkt logisch, want je verhaalt de kosten hiervan op de burgers. Dat heet inflatie. Echter de oplossing die ze daarvoor bedacht hebben – namelijk enkel staatsobligaties aankopen als deze worden aangeboden door derden (banken, hedge funds, etc) – komt praktisch op hetzelfde neer. Ik heb er alleen grote moeite mee dat het overheidsgeld nu terecht komt bij de partijen die een belangrijke rol in de financiële crisis hebben gespeeld en soms exorbitant hebben verdiend aan hetgeen we nu de rekening voor krijgen.
Gratis geld voor banken
Na de Eurocrisistop van 8 december 2011 heeft de ECB een nieuwe methode gepromoot om banken gratis geld te geven: carry trade. Het werkt kinderlijk eenvoudig. Banken mogen geld voor 1% rente lenen, waarvoor ze staatsobligaties afsluiten die 6% opleveren. Je moet wel gek zijn als je die gratis 5% marge niet direct grijpt! En dat doen de banken dus ook massaal: Eind december 2011 krijgen ze hiervoor 489 miljard euro van de ECB.
Hoe lang pikken we dit nog?
Er komt een moment dat we met z’n allen het geloof in dit financiële stelsel verliezen. Dat we niet meer pikken hoe er met het geld van onze maatschappij wordt omgesprongen. Dat is het moment dat we onze steeds goedkoper wordende euro’s (en dollars) van de bank halen en omruilen voor goud, zilver en andere ruilmiddelen. Omdat we simpelweg geen vertrouwen meer in de banken, de politici en de euro hebben. Dat is in de geschiedenis al 200 keer eerder gebeurd, alleen in ons rijke Westen zijn we zo arrogant om te denken dat het ons niet overkomt.
Een bankenrun zal de boel eerst flink op zijn kop zetten, maar die crisis geeft ons direct de kans het anders te doen. Misschien zelfs: beter.
Update: QE3 startte in september 2012 en betreft een opkoopprogramma van 40 miljard dollar per maand. De ECB gooide eveneens in september de geldkraan weer open, onder de noemer Outright Monetary Transactions, OMT.
